EXPOSITIE
Beleef de reis van de dwangarbeiders aan de hand van bijzondere persoonlijk voorwerpen, dagboeken, foto’s en interviews met mannen die soms jarenlang in nazi-Duitsland werkten. Aan de hand van de verhalen van Ben, Wim, Cor, Co en Pieter wordt de schaal van de Arbeitseinsatz snel duidelijk. Ze leren je over de ontberingen, over de werkzaamheden en ook over hun vrolijke momenten. In de bijzondere tentoonstelling wordt duidelijk hoe veel mannen probeerden het verleden te verwerken en hoe de Nederlandse overheid omging met de mannen die in 1945 – soms na een maandenlange reis – eindelijk weer terug in Nederland kwamen.
De expositie is vanaf 6 november 2025 t/m het voorjaar van 2026 te zien in Nationaal Monument Kamp Vught.
In Vught is er speciale aandacht voor de rol die het kamp zelf speelde in de geschiedenis van de Arbeitseinsatz. Historisch onderzoek laat zien dat in 1943 vanuit Kamp Vught twee groepen mannen naar Duitsland zijn overgebracht: studenten en jongeren uit gegoede milieus, maar ook mannen die als ‘a-sociaal’ werden bestempeld. Zo wordt zichtbaar hoe nauw de geschiedenis van concentratiekampen en de Arbeitseinsatz met elkaar verweven is.
Openingstijden Kamp Vught:
Maandag t/m vrijdag 10-17 uur
Zaterdag & zondag 12-17 uur
Entree: 12 euro voor volwassenen, 6 euro 10-17 jaar
Eerder was de expositie ook een jaar lang te zien in Nationaal Monument Kamp Amersfoort.
Productie: Aldus’ producties
Ontwerp: Tijl Akkermans en Kars van de Heuvel
Tekst: Emmie Kollau
Eindredactie: Catrien Spijkerman
Begeleiding en onderzoek: Renske Krimp-Schraven en Cristan van Emden, Nationaal Comité 4 en 5 Mei
Portretfotografie: Boudewijn Bollmann
Interviews audio: Tjitske Mussche
Muziek: Darius Timmer
Advies: Floris van Dijk en Vie van Steenbergen, Kamp Amersfoort en Frank van Vree, NIOD
Illustratie: Max Philippi
Vertaling: Erik de Kruijf
Stagiaire: Elise van Zijst
Met dank aan Cor van Dijk en Wim Missel en in dierbare herinnering aan Co Knuppelder, Ben Tesink en Pieter Bouma. Ook dank aan alle bruikleengevers en het Mondriaan Fonds voor hun generositeit.